Nie tylko maseczki i odzież sanitarna, ale również szczepionki znalazły się na celowniku fałszerzy, którzy próbują sprzedawać podrobione dawki jako oficjalne. W krajach rozwiniętych jest to bardziej skomplikowane, ponieważ, jak wyjaśniają przedstawiciele GAVI (Global Alliance for Vaccine Immunization), tylko rządy i agencje współpracujące ze sobą mają dostęp do ograniczonej liczby sprawdzonych dostawców, co oznacza, że bardzo trudno jest wkraść się do tego grona nieuczciwym podmiotom.
Jednak w Krajach Trzeciego Świata brakuje systemów kontroli, które byłyby w stanie monitorować i śledzić dawki, a ryzyko powstania nielegalnego rynku fałszywych szczepionek przeciw Covid-19 jest tuż za rogiem i należy temu jak najszybciej zapobiec.
Należy zająć się problemem podrobionych szczepionek, zanim stanie się on poważniejszy i podważy (i tak już kruche) zaufanie obywateli.
Na polecenie Interpolu aresztowano w Chinach i RPA ponad 80 osób i skonfiskowano ponad 5 tys. dawek podrobionych szczepionek. W Europie policja odkryła dziesięć kanałów przesyłowych połączonych z anonimowymi kontami działającymi w tak zwanej dark web, które sprzedawały nie tylko podrobione dawki szczepionek, ale również fałszywe zaświadczenia do podróży, żądając zapłaty w kryptowalucie. Ceny fałszywych szczepionek wahały się od 100 do 150 euro, a kanały miały około 250 000 zarejestrowanych użytkowników i około stu zapytań o zakup, z których niektóre były nawet spoza Unii Europejskiej.
„Tak długo, jak szczepionki są rozprowadzane przez uregulowaną i legalną sieć, ryzyko wprowadzenia podrobionych dawek jest bardzo niskie, a obywatele mogą spać spokojnie”, twierdzą pracownicy WHO.
Od początku pandemii, GSC (Global Steering Committee for Quality Assurance of Health Product) zajmował się ochroną łańcucha dostaw produktów zdrowotnych poprzez ustanowienie rady doradczej do monitorowania i śledzenia szczepionek od producenta do konsumenta. Inne światowe standardy, takie jak kod kreskowy GS1, stanowią podstawę przeprowadzania kontroli jakości i zapobiegania fałszerstwom, ale nie są jeszcze rozpowszechnione w krajach Trzeciego Świata, gdzie ryzyko nielegalnej dystrybucji na czarnym rynku jest większe i potrzebna jest jeszcze ściślejsza kontrola.
Według Banku Światowego jednym z rozwiązań mogłoby być stworzenie bazy danych zawierającej informacje o oryginalnych szczepionkach, co umożliwiłoby państwom sprawdzenie autentyczności każdej szczepionki przed zaszczepieniem.