W obecnych czasach, choroby alergiczne stanowią powszechną dolegliwość wśród ludzi na całym świecie. Istnieją różne rodzaje alergenów, które mogą powodować objawy takie jak kichanie i łzawienie oczu, jednak niektóre z nich mogą prowadzić do poważniejszych reakcji, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla życia. Reakcje te są w dużej mierze determinowane przez indywidualne cechy układu immunologicznego człowieka, ale istnieją pewne alergeny, których działanie jest szczególnie silne i potencjalnie śmiertelne.
Alergie są formą obrony organizmu, w której system immunologiczny identyfikuje alergeny jako czynniki szkodliwe i mobilizuje się do ich zwalczania. Proces ten generuje różne objawy, takie jak kichanie, opuchlizna czy wymioty, mające na celu szybkie pozbycie się intruzów. Jednakże, niekiedy reakcje te są na tyle intensywne, że prowadzą do wstrząsu anafilaktycznego – zjawiska mającego miejsce co roku u tysięcy osób na całym świecie i często kończącego się śmiercią.
Najgroźniejsze alergeny w żywności
Orzeszki ziemne są jednymi z najbardziej niebezpiecznych alergenów, wywołując reakcje alergiczne u 4-8% dzieci i 1-2% dorosłych. Są one główną przyczyną występowania wstrząsu anafilaktycznego związanego z spożywaniem pokarmu. Alergen o nazwie „Ara h1”, który jest obecny w orzeszkach ziemnych, jest odporny na trawienie i skutecznie aktywuje komórki dendrytyczne odpowiedzialne za reakcje alergiczne. W fistaszkach występuje aż osiem białek, które mogą podrażniać układ immunologiczny i prowadzić do produkcji przeciwciał typu IgE. Skutkiem działania tych czynników jest wysoka śmiertelność wśród osób cierpiących na alergie.
Dodatkowo, prażenie orzeszków – co jest często preferowane przez konsumentów – zwiększa ryzyko dla osób uczulonych. Nawet małe ilości czy śladowe pozostałości orzeszków ziemnych mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia.
Kolejnym groźnym alergenem są skorupiaki, na które reagują niektóre osoby. Reakcje alergiczne na owoce morza mogą prowadzić do problemów z oddychaniem, omdleń czy nawet zatrzymania pracy serca.
Reakcje alergiczne na ukąszenia owadów
Ok. 5% populacji na świecie doświadcza poważnych reakcji alergicznych po ukąszeniu przez owady takie jak pszczoły, osy, szerszenie, trzmiele i latające mrówki. Najbardziej niebezpieczne są ukąszenia mrówek gatunku Myrmecia pilosula, które występują jedynie w Australii. W Polsce natomiast największym zagrożeniem dla osób uczulonych są pszczoły, które mogą wprowadzić do organizmu od 50 do 140 µg jadu.
U większości osób ukąszenie przez pszczołę powoduje jedynie lekki ból i kilkudniowe dolegliwości. Niestety, w niektórych przypadkach system immunologiczny reaguje na jad bardzo gwałtownie. Może to prowadzić do silnej opuchlizny, bólów brzucha, wymiotów a nawet zatrzymania krążenia i śmierci.
Jeżeli po ukąszeniu pszczoły zauważysz u siebie silną opuchliznę przekraczającą 10 cm średnicy, powinieneś skonsultować się z alergologiem. Może to oznaczać, że jesteś narażony na zwiększone ryzyko poważnej reakcji na jad pszczoły.